Yoga Nidra kan door iedereen beoefend worden. Het heeft enorme voordelen voor iedereen die moeite heeft met loslaten of last heeft van slaapgebrek, trauma, burn-out en zelfs chronische spanning. Als gevolg hiervan wint deze krachtige maar toch zachte beoefening aan populariteit over de hele wereld naarmate meer en meer mensen de helende krachten ervan ervaren. Maar wat is Yoga Nidra eigenlijk, en in het verlengde daarvan, wat is het niet? Lees verder om de ware betekenis van Yoga Nidra te ontdekken en hoe het je gezondheid en welzijn kan verbeteren.
Wat is Yoga Nidra?
Yoga Nidra betekent letterlijk "yogische slaap". Het is een oude meditatietechniek waarbij beoefenaars een diepere staat van bewuste ontspanning bereiken, waarbij het bewustzijn van de buitenwereld naar het innerlijke wordt verplaatst.
Yogische slaap brengt ons in een staat van diepe ontspanning die grenst aan slaap, waarin onze zintuigen, intellect en geest volledig kunnen loslaten en rusten. In deze droomloze slaap zijn we vrij van de concepten van tijd, ruimte en de rede. Wanneer dit gebeurt, vermindert de hersenactiviteit en komt het lichaam in een genezende staat, waarbij gifstoffen op cellulair niveau worden verwijderd, de geest wordt verfrist en emotionele bagage uit het onderbewuste wordt verwijderd. Er wordt gezegd dat één uur van deze psychische sluimer hetzelfde effect heeft als vier uur slaap.
Wat is Yoga Nidra niet?
Yoga Nidra wordt vaak beschreven als meditatie, maar er zijn enkele belangrijke verschillen die je moet begrijpen voordat je deze diepgaande staat van bewustzijn met succes kunt betreden. Als de betekenis van yogaslaap nog steeds onduidelijk voor je is, is het misschien makkelijker om te kijken naar wat het niet is. Yoga Nidra is niet zomaar:
Ontspanning
Het is heel populair geworden om de term 'Yoga Nidra' te gebruiken voor elke yogatechniek die ontspanning geeft. Deze slaap begint met ontspanning, maar gaat veel verder. In yogaslaap is ontspanning noodzakelijk voor het lichaam om te genezen, te herstellen en te groeien; maar dat is niet het uiteindelijke doel. Het doel is eerder om het bewustzijn actief en in een observerende staat te houden, zodat je contact kunt maken met de innerlijke wereld.
Geleide visualisaties
Geleide visualisaties worden vaak gebruikt in Yoga Nidra om de geest en het lichaam te focussen. Deze methoden verschillen echter enorm in hun einddoelen. Het doel van yogaslaap is om het bewustzijn naar binnen te richten, terwijl geleide visualisaties ons vooral aanmoedigen om ons bewust te worden van onze zintuigen en zo het bewustzijn naar buiten te verplaatsen. Geleide visualisatie is slechts één stap in de reis naar deze slaapachtige staat.
Droomstaat
In het begin is het mogelijk om te dromen tijdens de beoefening, maar Yoga Nidra is geen staat van dromen. Als je droomt, zijn je zintuigen en mentale processen nog steeds volledig actief; maar tijdens slaapmeditatie stoppen de mentale processen, rusten onze zintuigen en wordt de geest helder en kalm.
Savasana
Savasana, of Lijkhouding, is een rustgevende yogahouding waarbij het fysieke lichaam en de geest bedoeld zijn om stil te zijn. Aan de andere kant is Yoga Nidra een staat van bewustzijn tussen slapen en wakker zijn. Beoefenaars gaan meestal in Savasana liggen tijdens een Yoga Nidrasessie. Het is de meest moeiteloze en evenwichtige rusthouding, maar de twee zijn onafhankelijke concepten. Een juist gebruik van Savasana kan je helpen om yogaslaap te ervaren, maar Savasana is niet vereist voor de beoefening.
Is Yoga Nidra Hypnose?
In Yoga Nidra en hypnose is het lichaam diep ontspannen en het onderbewustzijn zeer actief. Maar dit zijn de enige overeenkomsten. Omdat beide gebruikt kunnen worden om de geest te beïnvloeden, denken veel mensen dat yogaslaap een vorm van hypnose is; de praktijk en het doel zijn echter heel verschillend.
Hoewel ze beide beginnen met geleide ontspanning, gaat Yoga Nidra verder in de ene richting en hypnose in de andere. Het is waar dat wanneer de zintuigen en de geest tot rust komen, je door een hypnotische staat kunt gaan; maar yogaslaap bevordert een dieper bewustzijnsniveau dat de staat van hypnose omzeilt. Daarom herinneren leraren studenten er vaak aan dat ze wakker moeten blijven. Tijdens deze droomloze slaap blijft je bewuste geest actief en kan de leiding nemen wanneer dat nodig is. Daarentegen kan de bewuste geest tijdens hypnose gedempt worden, wat kan leiden tot hiaten in het geheugen van de ervaring.
Voordelen van Yoga Nidra
Yoga Nidra is een populaire beoefening die de laatste jaren veel aandacht heeft gekregen vanwege de vele voordelen voor de gezondheid. Door beoefenaars in een toestand tussen waken en slapen te brengen, dient het als een krachtig hulpmiddel voor holistisch welzijn. Als je erover denkt om het te proberen, zijn hier enkele van de belangrijkste voordelen van Yoga Nidra.
Verjonging van het lichaam
Regelmatige beoefening van yogaslaap helpt het lichaam toegang te krijgen tot diepere dimensies van genezing en verjonging. Tijdens deze toestand zijn de lichaamsfuncties minimaal, vertraagt de stofwisseling en nemen de hormonale functies toe, waardoor je lichaam de kans krijgt om te herstellen en gifstoffen uit je systeem te verwijderen. Dit proces helpt je ook energie te besparen, vermindert vermoeidheid en verjongt de hersenen.
Vermindering van stress
Iedereen ervaart stress, of het nu positief of negatief is. Maar als we er niets aan doen, kan negatieve stress ons lichaam in een overactieve modus duwen, wat kan leiden tot burn-out, angst en depressie. Bovendien kunnen onverwerkte emoties zowel ons lichaam als onze geest voortdurend onder druk zetten. Regelmatige beoefening van Nidra helpt ons te ontspannen en ons meer bewust te worden van ons onderbewustzijn en eventuele onderliggende problemen. Met een groter bewustzijn kunnen we deze problemen aanpakken en loslaten.
Verhoging van de concentratie
Concentratie betekent je geest gericht houden op één ding. Voor velen is dit een uitdaging omdat onze geest zich vaak in de Kshipta staat bevindt, waarbij we als een rusteloze aap van de ene gedachte naar de andere springen. In Yoga Nidra helpt de begeleiding van de docent de deelnemers zich te concentreren op verschillende lichaamsdelen en gewaarwordingen. In het begin kan de geest afdwalen, maar met oefening wordt het gemakkelijker om gefocust te blijven en nemen afleidingen af. Deze training kan de algehele focus en concentratie verbeteren. Deze training kan de algehele focus en concentratie verbeteren en het succes ervan heeft er zelfs toe geleid dat verschillende scholen het in hun lesprogramma hebben opgenomen.
Verbetering van het geheugen
Het beoefenen van yogische slaap kan ook ons geheugen een boost geven. Door mentale rommel op te ruimen, creëren we ruimte voor ons onderbewustzijn om efficiënter te werken. Dit is net zoiets als de harde schijf van een computer opruimen om hem beter te laten werken. Normaal gesproken vertrouwen we op de linkerkant van onze hersenen om te leren, maar Yoga Nidra schakelt de rechterkant in, wat helpt bij het vasthouden van informatie.
Verbetering van de respons van het autonome zenuwstelsel
Het autonome zenuwstelsel (ANS) regelt lichaamsfuncties zoals metabolisme, genezing en groei zonder onze directe inbreng. Het bestaat uit twee delen: het sympathische zenuwstelsel (SNS) en het parasympathische zenuwstelsel (PNS).
Het SNS maakt ons klaar voor actie en levert energie aan de spieren en het hart. De belangrijkste taak is om ons te helpen met deze stressfactoren om te gaan. Aan de andere kant richt het PNS zich op rust en herstel en werkt het wanneer we rustig zijn, door te helpen bij genezing, groei en spijsvertering. Idealiter zouden beide systemen moeten werken wanneer dat nodig is. Door voortdurende stress hebben veel mensen echter een overactief SNS, zelfs wanneer het tijd is om te ontspannen. Dit kan het herstel van het lichaam vertragen en tot gezondheidsproblemen leiden.
Yoga Nidra moedigt het PNS aan om de leiding te nemen en helpt ons om stress los te laten en een kalme staat te behouden. Regelmatig in deze slaapstand vallen kan ook een overactief SNS verminderen en een betere gezondheid bevorderen.
Slotgedachten
Yoga Nidra is een subtiele, maar zeer krachtige beoefening die ons kan helpen om te gaan met alledaagse stress en triggers. Maar het kan ons nog veel meer heling en groei bieden, omdat de beoefening het potentieel heeft om diepgewortelde trauma's los te laten en ons bewustzijn naar ons meest authentieke zelf te leiden.
In de woorden van Swami Satyananda:
"Het is een staat waarin je noch slaapt noch wakker bent. Als je in slaap valt, is het geen Yoga Nidra. Als je wakker blijft, is het ook geen Yoga Nidra. Als dromen je inhalen, is het geen Yoga Nidra. Yoga Nidra is een staat waarin je je tegelijkertijd bewust bent van het bewuste, subbewuste en onbewuste van je geest. Het is een perfecte therapie. Het verwijdert alle psychologische afwijkingen en samskaras en helpt je om je normale, natuurlijke zelf te worden."