March 21, 2024

Als we denken aan de basisdefinities van Yoga Nidra en meditatie, is het makkelijk te zien hoe deze twee door elkaar gehaald kunnen worden. Beide maken gebruik van oude meditatietechnieken om de bewuste geest open te breken, en Yoga Nidra wordt zelfs beschreven als een geleide meditatie. Dus zijn Yoga Nidra en meditatie hetzelfde, of totaal verschillend? Lees verder om de belangrijkste overeenkomsten en verschillen tussen Yoga Nidra en meditatie te ontdekken, evenals enkele unieke voordelen.

Wat is meditatie?

Meditatie

Meditatie is een overkoepelende term die wordt gebruikt om een praktijk of gemoedstoestand te definiëren waarbij het bewustzijnsniveau van een individu wordt verhoogd. De twee populairste vormen van meditatie zijn tegenwoordig geconcentreerde meditatie en mindfulness meditatie. Deze stijlen gebruiken gerichte ademhalingsoefeningen om de geest te kalmeren en het bewustzijn in het huidige moment te brengen. In deze nieuwe dimensie van zijn kunnen we onszelf bevrijden van de ketenen van het ego en spiritueel bewustzijn bereiken. Volgens de Yoga Sutra's van Patanjali is het laatste stadium van meditatie samadhi; waar het individuele bewustzijn en het universele bewustzijn één worden. Daarom is meditatie in essentie een pad naar zelfrealisatie en verlichting.

Wat is Yoga Nidra?

Yoga Nidra

Yoga Nidra, ook bekend als yogaslaap, is een meditatiestijl waarbij beoefenaars in een diepe staat van bewuste slaap vallen. In Yoga Nidra slaap je niet, maar ben je ook niet wakker. In plaats daarvan bevind je je in een tussenfase waarin je geest stil en kalm is en je lichaam aanvoelt als een veertje, net als in een droomloze slaap. Yoga Nidra is een systematische beoefening die gebruik maakt van geleide visualisaties, affirmaties en rustgevende yogahoudingen zoals Shavasana (Corpse Pose) om het lichaam te ontspannen en het bewustzijn te verschuiven van het externe rijk naar het interne rijk. Hier vervagen concepten van tijd, ruimte en reden. Dit creëert de ideale omgeving voor het Zelf om te helen en te veranderen in zijn meest natuurlijke vorm.

Is Yoga Nidra hetzelfde als meditatie?

Yoga Nidra en meditatie hebben een aantal vergelijkbare kenmerken. Beide veranderen bijvoorbeeld de staat van het menselijk bewustzijn door meditatietechnieken zoals geconcentreerd ademen en affirmaties. Regelmatige beoefening van de twee kan ook een groot voordeel hebben voor de geest: het vermindert stressniveaus, verbetert de concentratie en zuivert negatieve gedachtepatronen.

Beide praktijken:

  • veranderen de bewuste geest .
  • Stimuleren beide hersenhelften.
  • Gebruiken passieve yogahoudingen en bevorderen stilte.
  • Stimuleren geconcentreerde ademhaling
  • Maken gebruik van geleide visualisaties en affirmaties.

Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen Yoga Nidra en Meditatie?

Yoga Nidra en meditatie hebben inderdaad veel gemeen. Maar als je ze van dichtbij bekijkt, zie je dat ze heel erg van elkaar verschillen. Of je deze nuances nu hebt opgepikt in je lokale Yoga Nidrales, of er nu pas over hoort, begrijpen wat elke beoefening uniek maakt zal je helpen de juiste stijl te kiezen voor jouw behoeften en niveau. 

Hier zijn enkele van de belangrijkste verschillen tussen Yoga Nidra en meditatie:

Zitten versus liggen

Een van de duidelijkste verschillen tussen Yoga Nidra en meditatie is de lichaamshouding. Bij traditionele meditatie zitten beoefenaars meestal in een comfortabele zittende houding met de benen gekruist en de handpalmen naar boven gericht of in een concentratie mudra zoals de Dhyana Mudra. Deze rechtopstaande houding plaatst de beoefenaar in het heden en helpt hem te focussen en zijn aandacht naar binnen te richten. Yoga Nidra daarentegen wordt liggend beoefend in een rustgevende houding. Yogaleraren moedigen studenten meestal aan om te ontspannen in de rusthouding Shavasana, die hen aanmoedigt om de controle uit handen te geven en in een droomloze slaap te vallen.

Gevorderd vs. Beginner

In een meditatieles moet je je concentreren op je ademhaling, het onophoudelijke gepraat blokkeren en in de donkere afgrond van je geest stappen. Dit kan een hele uitdaging zijn voor beginnende beoefenaars. Yoga Nidra is een geleide beoefening, waardoor het gemakkelijker is om te volgen en de gewenste staat van bewustzijn te bereiken. In een Yoga Nidra les leidt een yogaleraar je door de verschillende stadia, zodat je op een natuurlijke manier in een diepere staat van hersengolven komt. Na enige tijd heb je de vaardigheden en kennis verworven om je te concentreren en het bewustzijn alleen te controleren.

Begeleid vs Solo

Yoga Nidra, ook bekend als geleide meditatie, wordt meestal beoefend in een klas met een ervaren docent. Tijdens een Yoga Nidra les leidt de docent je door verschillende stadia van ontspanning. Eerst wordt je gevraagd om een intentie te ontwikkelen voor de beoefening. Met je intentie stevig in je gedachten, wordt je gevraagd om je te concentreren op je ademhaling, lichamelijke sensaties, emoties en gedachten. Het doel van deze begeleide scan van lichaam en geest is om je zachtjes in een droomachtige staat te brengen zonder geforceerde concentratie of extreme inspanning. Meditatie daarentegen wordt meestal alleen beoefend. Yogi's leren hoe ze hun aandacht naar binnen kunnen richten met behulp van verschillende meditatietechnieken zoals een bodyscan, het staren naar kaarsen en een gerichte ademhaling. Dit kan een hele uitdaging zijn en het kan vaak jaren duren voordat je dit onder de knie hebt.

Actief vs. passief

Yogameditatie is een actieve training van de geest die inspanning, toewijding en volledige concentratie vereist. Bij traditionele meditatie moeten beoefenaars leren hoe ze hun aandacht op een enkel focuspunt kunnen richten om een ontvankelijke staat te bereiken. Yoga Nidra is in vergelijking veel minder rigide. Door gebruik te maken van rusthoudingen en kalmerende hulpmiddelen zoals dekens en kussens, moedigt Yoga Nidra de geest aan om los te laten en op natuurlijke wijze in een diepe staat van ontspanning te komen, net als wegdommelen na een lange dag. Je stuurt je bewustzijn niet in de gewenste richting, maar laat het meevoeren met de stroming van het universum. Het is belangrijk om te onthouden dat ook al rust je fysieke lichaam, je mentale lichaam nog steeds actief is en in een observerende staat verkeert.

Diepe ontspanning versus spiritueel bewustzijn

Het belangrijkste verschil tussen meditatie en Yoga Nidra is de intentie van de beoefening. Yoga Nidra is een verjongende 'slaap' die de geest en de lichamelijke zintuigen ontspant en daarbij het zelfbewustzijn bevordert. Meditatie wordt niet beoefend om te ontspannen, maar om in een zeer bewuste staat te komen waarin spirituele groei en bewustzijn kunnen beginnen. 

Yoga Nidra vs Meditatie: wat is beter voor je gezondheid?

Het lijdt geen twijfel dat Yoga Nidra en meditatie uiterst heilzaam zijn voor de geest, het lichaam en de ziel. Regelmatige beoefening kan een overactieve geest kalmeren en zelfs beoefenaars naar innerlijke vrede en spirituele bevrijding leiden. Maar omdat elke beoefening je naar een andere staat van bewustzijn brengt, hebben sommige beoefenaars meer baat bij de ene dan bij de andere.

Dit geldt vooral voor mensen die lijden aan angst en hoge stressniveaus. Een recent onderzoek analyseerde het effect van Yoga Nidra en zittende meditatie op het angst- en depressieniveau van hoogleraren. Uit het onderzoek bleek dat Yoga Nidra effectiever was in het verminderen van angst- en stressniveaus, waardoor het een veelbelovend therapeutisch hulpmiddel is voor het verminderen van cognitieve en fysiologische symptomen van angst. 

Hoewel Yoga Nidra misschien effectiever is in het verlichten van angst en stress, heeft traditionele meditatie haar eigen unieke voordelen die veel beoefenaars hebben geholpen hun fysieke gezondheid te verbeteren en controle te krijgen over hun emoties en leven. Hier zijn een paar belangrijke voordelen van respectievelijk Yoga Nidra en meditatie:

Voordelen van Yoga Nidra

  • Verjongt het lichaam en de hersenen
  • Bestrijdt vermoeidheid
  • Vermindert angst en verlaagt hoge stressniveaus
  • Verhoogt het bewustzijn van lichaam en geest
  • Verbetert de concentratie
  • Versterkt het geheugen
  • Verwijdert negatieve en onnodige gedachten
  • Verbetert de ANS-regulatie en -respons

Voordelen van meditatie

  • Kalmeert en balanceert het zenuwstelsel
  • Verbetert de werking van de longen en het endocriene systeem
  • Vermindert stress
  • Beïnvloedt en verandert hersengolfdominantie
  • Reguleert en stabiliseert emoties
  • Verhoogt de zuurstoftoevoer naar het lichaam
  • Bevordert de gezondheid van het hart en vermindert het risico op belangrijke ziekten
  • Verlengt de levensduur en verbetert de levenskwaliteit
  • Stimuleert spirituele groei

Kun je zowel Yoga Nidra als meditatie beoefenen?

Het is een veel voorkomende misvatting dat je niet zowel Yoga Nidra als meditatie kunt beoefenen. Dat kun je zeker wel. Sterker nog, je zou het moeten doen. Met een dagelijkse dosis Yoga Nidra en meditatie verhoog je niet alleen je beoefening, maar geniet je ook van alle prachtige voordelen die elke beoefening biedt. Een geweldige manier om deze twee te integreren is om liggend te beginnen in Shavasana met Yoga Nidra en geleidelijk over te gaan naar zittende meditatie. Dit biedt een gemakkelijkere overgang, waardoor je van diepe ontspanning overgaat in een transcendente staat.

Laatste gedachten

Hoewel er veel verschillen zijn tussen meditatie en Yoga Nidra, zijn beide effectieve middelen om de lagen van de bewuste geest af te pellen en je beoefening te verdiepen. Of je er nu voor kiest om Yoga Nidra, meditatie of beide te beoefenen, door onder de oppervlakte van de geest te duiken kun je diepgewortelde samskara's opgraven en in contact komen met je ware, meest authentieke Zelf.

Over de auteur

Dr. Ram Jain, PhD (Yoga)

Geboren in de Jain familie waar yoga al vijf generaties lang de manier van leven is, begon mijn formele yogareis op achtjarige leeftijd op een Vedische school in India. Daar kreeg ik een solide basis door het lezen van oude geschriften, waaronder Veda's, Upanishads, de Bhagavad Gita en Yoga Sutra's (om er maar een paar te noemen).

In 2009 heb ik Arhanta Yoga Ashrams opgericht. Ik zie yoga als een manier om de vijf zintuigen te beheersen, dus noemde ik onze ashrams 'Arhanta Yoga', de yoga om de vijf zintuigen te beheersen!

In 2017 heb ik ook de Arhanta Yoga Online Academy opgericht zodat mensen die onze ashrams niet kunnen bezoeken onze cursussen op afstand kunnen volgen.

Bij Arhanta geven we niet alleen yoga. We leren je hoe je je potentieel kunt bereiken, je kennis kunt verdiepen, je zelfvertrouwen kunt opbouwen en de leiding over je leven kunt nemen.

Related Posts