Holistische Gezondheid in het Licht van de Yogische Filosofie
We zijn allemaal op zoek naar geluk. Mensen die een of andere spirituele of religieuze praktijk beginnen, doen dat vaak uit verlangen naar meer diepgang en substantie in hun materiële leven. In mijn ervaring kunnen yoga en yogafilosofie ons perspectief en hulpmiddelen bieden. Omdat yoga niet-sektarisch is, kunnen de lessen ervan door iedereen worden toegepast, ongeacht hun religie, zolang ze maar een open en nieuwsgierige geest hebben.
In mijn ervaring is blijvend geluk niet mogelijk met een slechte gezondheid. In dit artikel wil ik een brug slaan tussen wat de yogafilosofie ons leert over geluk en de hulpmiddelen die yoga en Ayurveda ons geven voor een volledige gezondheid.
Wat is Geluk?
Uitgaande van de leer van de zes pijlers van een gelukkig leven, verkennen we in deze serie blogs en webinars elke pijler die ons samen helpt een vervuld en gelukkig leven te ervaren.
De zes pijlers zijn:
- Gezondheid
- Carrière /productiviteit
- Relaties
- Vrije tijd / plezier
- Spiritualiteit
- Levensstijl
Nu, deze volgorde is arbitrair, al deze pijlers zijn even belangrijk en onze verwachtingen op deze gebieden moeten tot op zekere hoogte worden vervuld als we een relatief constant niveau van geluk willen ervaren.
Voordat we verder duiken in de eerste pijler, is het belangrijk om te begrijpen wat geluk is. De meeste mensen, wanneer ik deze vraag stel in mijn lessen, zeggen dat ze zich gelukkig voelen wanneer ze (bijvoorbeeld)
- tijd doorbrengen met familie
- een wandeling in de natuur maken
- op het strand liggen
- dansen
- naar muziek luisteren
- reizen
Maar al deze ideeën van geluk zijn zeer tijdelijk. Het zijn eigenlijk pleziertjes. In het begin geeft het plezier ons een gevoel van geluk, maar meestal vervaagt het betrekkelijk snel en gemakkelijk. Bijvoorbeeld, als je erg hongerig bent en een grote pizza gaat eten. Het eerste stuk geeft je het meeste plezier, maar als je vol begint te zitten, geven de laatste stukken je niet meer hetzelfde plezier. Wanneer het genot is weggeëbd, gaan we op zoek naar de volgende bron van genot.
In onze menselijke zoektocht naar geluk, maken we de fout om plezier te verwarren met geluk. In een notendop, plezier is wanneer onze zintuigen tijdelijk vervuld zijn. Terwijl van geluk sprake is wanneer een bepaalde reeks verwachtingen gedurende een langere periode wordt vervuld. In mijn ervaring zijn deze verwachtingen universeel, en ik beschrijf ze als de zes pijlers van geluk zoals hierboven opgesomd.
Studenten vragen me vaak of pleziertjes slecht zijn. Nee, dat zijn ze niet, zolang je ze maar herkent voor wat ze zijn: tijdelijk. Geniet van de pleziertjes, maar raak er niet zo aan gehecht dat ze je fysieke of mentale evenwicht verstoren.
De Eerste Pijler van Geluk: Gezondheid
In deze blog gaan we nu inzoomen op de eerste pijler, gezondheid. We zullen begrijpen waarom gezondheid belangrijk is en hoe yogische principes ons helpen om de gezondheid te bereiken die we nodig hebben om een vervuld leven te ervaren.
Ik begin met de pijler gezondheid, omdat hoewel de zes pijlers in mijn ervaring even belangrijk zijn, de pijler gezondheid net iets meer gewicht heeft. We weten allemaal uit eigen ervaring dat als onze gezondheid in gevaar is, het een hele uitdaging is om een bepaald niveau van geluk te ervaren, ook al voldoen alle andere vijf pijlers volledig aan onze verwachtingen.
Wat is Gezondheid in het licht van de Yogafilosofie?
Gezondheid wordt vaak verward met alleen de gezondheid van het lichaam. Maar net zoals de schil van een mango zal rotten als de pit of het vruchtvlees verrot zijn, zo zal ons fysieke lichaam lijden als onze innerlijke lichamen (energielichaam en ziel) ongezond zijn.
Aan de basis van volledige gezondheid ligt het concept van de drie lichamen. Wij zijn veel meer dan alleen ons fysieke lichaam. In feite bestaat elk levend wezen uit drie lichamen. Zoals een automobilist een auto nodig heeft om naar kantoor te rijden, heeft een ziel een lichaam nodig om zich in de materiële wereld te bewegen. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, zijn er drie lichamen aanwezig, niet slechts één:
1. Fysiek lichaam
Het fysieke lichaam is opgebouwd uit de vijf elementen: aarde (prithvi), water (jal), vuur (agani), lucht (vaayu) en ether (akasha).
2. Astraallichaam / energielichaam
Elk levend wezen heeft een astraal of energielichaam. Het is opgebouwd uit 19 elementen:
Vijf organen van actie (Karma indriyas)
- Vak (actie van de spraak)
- Pani (actie van de bovenste ledematen)
- Pada (actie van de onderste ledematen)
- Upashtam (actie van de geslachtsorganen)
- Payu (actie van uitscheiding)
Vijf zintuigen van kennis (Gyan indriyas)
- Tvak (voelen)
- Jivha (proeven)
- Grahna (ruiken)
- Shotra (horen)
- Chakshu (zien)
Vijf prana’s (Panch vayu)
- Udana
- Prana
- Samana
- Apana
- Vyana
Vier elementen van antahkarana / innerlijke instrumenten:
- Geest
- Intellect
- Onderbewustzijn
- Ego
3. Geestelijk / causaal lichaam
Het causale lichaam is het zaadlichaam. Dit lichaam gaat door alle levens heen. Het causale lichaam slaat subtiele indrukken op in de vorm van karma van alles wat er in dit leven en vorige levens met je gebeurd is. Het causale lichaam bepaalt de ontwikkeling van het fysieke en astrale lichaam in de volgende geboorte. Bij de dood scheiden het causale en astrale lichaam, die samen blijven, zich af van het fysieke lichaam. De elementen van het geestelijk lichaam zijn:
- Ziel
- Karma rekening (Lees meer: Wat is Karma?)
- Vrije wil
- Samskara’s
Yogastrategieën voor Holistische Gezondheid
Yoga erkent de aanwezigheid van alle drie de lichamen, en biedt oefeningen om ze elk in balans te brengen, om een algehele (holistische) gezondheid te bereiken:
Lichamelijk Lichaam – Yoga en Ayurveda voor Holistische Gezondheid
De beoefening van yoga asanas draagt bij aan de gezondheid van het fysieke lichaam door:
- het zuiveren en ontgiften van het hele lichaam (bijvoorbeeld door een verbeterde bloed- en lymfecirculatie)
- het endocriene (hormonale) systeem te stimuleren en weer in balans te brengen
- het zenuwstelsel weer in balans te brengen
De wetenschap van Ayurveda draagt bij aan de gezondheid van het fysieke lichaam door:
- het identificeren van de dosha’s en hun juiste balans (Lees meer: Wat zijn de 3 Doshas & Dosha Quiz)
- natuurlijke remedies en dieet toe te passen om
- het metabolisme in balans te brengen
- alle lichaamsweefsels in balans te brengen
- de afvalverwijdering verbeteren
Holistische Gezondheid van het Astrale Lichaam door Pranayama, Pratyahara, en Concentratie
De subtiele praktijken van pranayama dragen bij tot de gezondheid van het astrale lichaam door
- de nadi’s (energiekanalen) te zuiveren
- het vergroten van onze capaciteit om levensenergie (prana) vast te houden
Wanneer men het heeft over ademhalingsoefeningen, wordt vaak de term “pranayama” gebruikt. Echter, niet alle ademhalingsoefeningen zijn pranayama. In feite zijn de meeste dat niet. De term pranayama betekent letterlijk “uitbreiding van levenskracht (prana) en het doel ervan is het verbeteren van het vermogen van het lichaam om prana in het lichaam vast te houden en te vergroten.
Om het vermogen van het lichaam om prana vast te houden te vergroten, zuiveren pranayama-oefeningen onze energiekanalen (Nadis). Met regelmatige beoefening van pranayama worden de kanalen zuiver, het lichaam houdt meer prana vast en de geest wordt klaar voor concentratie en meditatie. Regelmatige beoefening van pranayama wekt de innerlijke spirituele kracht, brengt vreugde, en bevordert de spirituele ontwikkeling.
Opmerking: De meeste ademhalingsoefeningen die tegenwoordig algemeen worden onderwezen zijn eigenlijk een eenvoudigere versie van een pranayama.
Lees meer: Wat is het Verschil tussen Ademhalingsoefeningen & Pranayama
De beoefening van pratyahara is de beoefening van het terugtrekken van zintuigen. In combinatie met concentratieoefeningen draagt pratyahara bij aan het evenwicht van het astrale lichaam door
- onze gedachten te kalmeren en daardoor onze geest.
Spiritueel Lichaam in Balans door de Beoefening van Vivek, Vairagya, en Meditatie
- Het spirituele lichaam zal in balans zijn wanneer we ons bewust zijn van onze ware aard en doel. De praktijk van het onderscheid maken tussen wat onecht (tijdelijk) en echt (eeuwig) is en het ontwikkelen van onpassie voor het onechte zijn de praktijken van vivek en vairagya.
Lees meer: De 7 stadia van kennis
- De meest effectieve manier om onszelf te herinneren aan onze ware aard is meditatie.
