Wat is Hatha Yoga?
Hedendaags is het aantal verschillende soorten yogastijlen ontelbaar, van een kalme en meer relaxte vorm zoals Yin Yoga, tot een energieke en actieve vorm zoals Ashtanga Yoga. Blijvend worden er verschillende stijlen uitgevonden om in te spelen op de laatste trends en behoeften. Een van de meest traditionele, populaire en bekende yogastijlen is Hatha Yoga. Maar wat is Hatha Yoga precies?
[social]
Hatha Yoga
Hatha Yoga is de meest ouderwetse yogastijl en de basis waaruit de andere yogastijlen zijn voortgekomen. Oorspronkelijk werd het enkel beoefend door monniken die dagelijks aan het mediteren waren en milde lichamelijke oefening nodig hadden om het lichaam gezond te houden. De klassieke Hatha yoga asana’s zijn ontwikkeld met als doel de interne organen te stimuleren. Over de jaren heen werd Hatha Yoga steeds meer populair en werden er moderne yoga poses ontwikkeld. Deze moderne houdingen werken meer op het externe lichaam, zoals de spieren, met als doel sterk en fit te worden. Hatha Yoga word gekarakteriseerd door de beoefening van asana’s die stabiel en comfortabel zijn voor een bepaalde duur. In dit artikel kun je meer lezen over de eigenlijk oorsprong en het doel van Hatha Yoga.
De vier yogapaden
Hatha Yoga is een onderdeel van Raja Yoga, één van de paden van yoga. In totaal zijn er vier paden van yoga die, mits goed uitgevoerd, leiden tot de staat van Samadhi oftewel bevrijding of verlichting, het ultieme doel van yoga.
De vier yogapaden zijn:
1. Raja Yoga of Yoga van controle
2. Bhakti Yoga of Yoga van toewijding
3. Karma Yoga of Yoga van handeling
4. Gyan Yoga of Yoga van kennis
Deze vier paden kunnen samen, maar ook los van elkaar worden beoefend, afhankelijk van wat men verkiest.
Raja Yoga
Raja Yoga is de lichamelijke benadering van Yoga en staat ook bekend als klassieke yoga of Ashtanga Yoga (de acht ledematen yoga). Het doel van Raja Yoga is om controle uit te oefenen op het lichaam, de zintuigen en de geest. Om dit te kunnen bereiken zijn er 8 ledematen of beoefeningen: Yam, Niyam, Asana, Pranayama, Pratyahar, Dharan, Dhyan, Samadhi. Door middel van zelfdiscipline worden het lichaam en de geest overmeesterd en gezuiverd van vele verschillende kwalen. Zoals eerder genoemd is Hatha Yoga een onderdeel van Raja Yoga. Hatha betekent letterlijk koppig. Het is het koppige overmeesteren en controleren van lichaam, ademhaling en geest. Hatha Yoga bestaat uit 6 praktijken: asana, pranayama, bandha, mudra, kriya and mantra.
Asana
Asana is de boefening van yoga poses. Volgens de Yoga filosofie worden er 84 asana’s beschouwd als voornaamste houdingen. Uit deze 84 houdingen zijn Hoofdstand (Shirshasana) en de Lotus (Padmasana) het belangrijkste. Asana, of Sthiram Sukham Asanam, betekent stabiele, comfortabele houding. Het doel is om volledig comfortabel te zijn in een yoga houding, zonder mentale of lichamelijke spanning. Bij zware beoefening en herhaling passen het lichaam en de geest zich aan aan de houdingen en accepteren ze de spanning. Enkel op deze manier hebben asana’s hun maximale effect.
Pranayama
Pranayama betekent verlenging van de levensenergie ofwel Prana. In pranayama kun je controle uitvoeren over de ademhaling en de prana, de vitale energie. Bij verschillende ademhalingsoefeningen kun je de capaciteit en het inhouden van de ademhaling vergroten. Pranayama kan ook een zeer aangenaam effect hebben op de geest en het lichaam. Als je eenmaal de controle over de ademhaling hebt aangeleerd is het gemakkelijker om controle over de geest uit te oefenen.
Bandha’s
Bandha’s, of sloten worden meestal uitgevoerd tijdens pranayama. De drie sloten (Mool Bandha – Wortel slot, Uddiyan Bandha – Onderbuiks slot and Jalandhar Bandha – Kin slot) controleren de energieën en de prana’s in het lichaam.
Mudra’s
Mudra’s zijn handgebaren. De gebaren die het meest worden uitgeoefend zijn Chin mudra en Gyan mudra waarin de top van de duim en de wijsvinger elkaar aanraken en de palmen of omhoog wijzen (Chin mudra) of naar beneden wijzen (Gyan mudra). Het lichaam bestaat uit 5 elementen (water, vuur, aarde, lucht en ruimte) en elke vinger staat voor een element. Het combineren van deze elementen kan door het aanraken van de top van de vingers, waardoor de energieën in het lichaam kunnen veranderen.
Kriya’s
Kriya’s zijn reinigingsrituelen. Het woord kriya betekent letterlijk “activiteit”. Hatha Yoga Pradipika onderscheidt 6 reinigingsrituelen (Shat Kriya’s). Als er Kriya’s worden uitgevoerd, wordt het lichaam gereinigd van onzuiverheden wat een positief effect heeft op de gezondheid en het welzijn van het lichaam. Om controle te kunnen uitoefenen op het lichaam en de geest moet het lichaam fit en gezond zijn.
Mantra’s
Het zingen en herhalen van mantras helpt om de geest te reinigen en het ego naar beneden te brengen. Hoe lager het ego, hoe minder de geest wordt afgeleid. Hierdoor ben je meer in staat om er controle op uit te oefenen, waardoor je meer bewust wordt van de realiteit.