Het menselijk lichaam is opmerkelijk veerkrachtig. Het kan wekenlange stress, bergen junkfood en onophoudelijke negatieve gedachten weerstaan zonder ook maar één barst in het systeem. Maar na verloop van tijd begint deze negativiteit je lichaam te vervuilen, je gezondheid te belemmeren en ernstige schade toe te brengen aan je spirituele en emotionele welzijn.

De Shat Kriya's, ook bekend als Shatkarma Kriya's, is een reeks yogische reinigingsoefeningen die het interne lichaam zuiveren en het systeem opnieuw opstarten. Deze eeuwenoude yogische reiniging zuivert het lichaam van opgehoopte gifstoffen en afvalstoffen en creëert een schone omgeving waarin positieve gedachten stromen en gewone ervaringen elektrisch aanvoelen.

Of je nu verlangt naar een complete reiniging van lichaam en geest, of naar een manier om dieper in te gaan op je yoga asana beoefening, de Shat Kriya's zijn de sleutel om je lichaam terug te brengen naar zijn ware en meest krachtige staat.

Samen met ons verkennen we de zes Shat Kriya's in yoga en laten we zien hoe je elke techniek veilig thuis kunt beoefenen.

Wat zijn de Shat Kriya's in Yoga?

Wat zijn de Shat Kriya's in Yoga

De Shat Kriya's of Shatkarma Kriya's zijn zes reinigingstechnieken die typisch gebruikt worden in Hatha yoga om de drie dosha's in balans te brengen en de geest en het lichaam voor te bereiden op de beoefening. 

In het Sanskriet betekent Shat 'zes' en Kriya vertaalt zich naar 'activiteiten', wat letterlijk zes activiteiten betekent. Volgens de Hatha Yoga Pradipika zijn de zes yogische reinigingspraktijken:

  1. Neti - Neusreiniging
  2. Kapalbathi - Sinusreiniging
  3. Nauli - Buikmassage
  4. Dhauti - Inwendige reiniging
  5. Basti - Yogisch klysma
  6. Trataka - Geconcentreerd staren

Elk van deze Kriya's richt zich op een bepaald deel van het lichaam en verwijdert gifstoffen zoals slijm, gas, zuur, urine, zweet en ontlasting.

Naast het zuiveren van het lichaam van ongewenste afvalstoffen worden deze yogische reinigingsoefeningen ook gebruikt om onzuiverheden uit de geest te bannen. Het resultaat is een totale reiniging van lichaam en geest met een overvloed aan gezondheidsvoordelen op korte en lange termijn.

Wat zijn de voordelen van Kriya's?

Het uitvoeren van de Shat Kriya's is net als het één of twee keer per jaar onderhouden van je auto. Het is nodig om optimaal te blijven functioneren op het werk en pech midden in de supermarkt te voorkomen.

De yogische reinigingspraktijken helpen het interne lichaam te reinigen, reinigen je belangrijkste organen en brengen de unieke energieën die van binnen stromen weer in balans.

Onderzoek suggereert dat de Kriya's positieve langetermijneffecten hebben op het lichaam. Zo werd bijvoorbeeld ontdekt dat Dhauti Kriya de ademhalingsfuncties verbetert en spijsverteringsstoornissen vermindert. 

Trataka en Kapalbathi verbeterden daarentegen beide de cognitie, terwijl Neti bijzonder heilzaam bleek bij het onder controle houden van rhinosinusitis.

Als geheel kan deze zuiverende yoga reiniging de volgende gezondheidsvoordelen bieden:

  • Versterkt het immuunsysteem
  • Verbetert de stofwisseling
  • Helpt bij gewichtsverlies
  • Vermindert stress
  • Bevordert bewustzijn van lichaam en geest

Hoe beoefen je de 6 Kriya's?

Als yogi is een schoon leven de sleutel tot balans, zowel op als naast de mat. Er zijn veel manieren om je lichaam te zuiveren en aan te vullen in yoga, of je nu ontgiftende yoga houdingen beoefent of een Sattvic dieet volgt. Maar als je je hebt gewaagd aan yogareiniging tijdens een docentenopleiding, dan ben je een yogareiniging tegengekomen die bijna elke beoefenaar gebruikt in tijden van nood: Shat Kriyas.

De Shat Kriya's worden het best beoefend onder begeleiding en toezicht van een professional, dus als het je eerste keer is, raadpleeg dan een gekwalificeerde arts voordat je de technieken alleen probeert.

Dat gezegd hebbende, met wat ervaring zijn er een paar toegankelijke yogische reinigingsoefeningen die je thuis kunt doen.

Hier is een eenvoudige stap-voor-stap gids voor de Shat Kriya's.

Neti – Neusreiniging

Neusreiniging

Neti is het reinigen van de neusholte. Er zijn verschillende variaties van Neti in Hatha yoga, waarvan de meest populaire Jala (water) Neti is.

Bij Jala Neti wordt lauw zout water in het ene neusgat gegoten en door het andere neusgat geleid met behulp van een speciale Neti pot.

Deze reinigende yoga oefening verwijdert oud slijm uit de sinussen, reinigt de luchtwegen en verbetert de doorstroming van prana door het hele lichaam.

Hoe te oefenen:

Stap 1: Bereid het water voor door natuurlijk zout toe te voegen en het water te verwarmen. De concentratie zout en de temperatuur van het water moeten hetzelfde zijn als je tranen. 

Stap 2: Vul de Neti pot met water en plaats de tuit in één neusgat. Leun voorover en kantel je hoofd naar de andere kant. Om het stromen van het water te stimuleren, adem je door je mond en haal je een aantal keer diep adem. 

Stap 3: Voltooi de reiniging met een inversie van één minuut, een hoofd- of schouderstand om de sinussen op te drogen.

Kapalbathi - Sinusreiniging 

Na Jala Neti is het belangrijk dat je de sinussen volledig laat leeglopen en drogen. Kapalbathi (schedel-schijnende ademhaling) wordt vaak beoefend om de sinussen leeg te maken en overtollig water te verwijderen. 

Deze techniek wordt ook gebruikt om de longen te reinigen en de bloedstroom te injecteren met een gezonde dosis zuurstof.

Hoe te oefenen:

Stap 1: Plaats je handpalmen op je dijen in een comfortabele zittende of staande houding en kantel je hoofd licht om naar de aarde te kijken. 

Stap 2: Adem drie keer kort maar krachtig uit door je neusgaten, waarbij je eventueel vocht naar buiten duwt. 

Stap 3: Herhaal deze ademhalingstechniek met je hoofd naar links en naar rechts gedraaid.

Nauli – Buikmassage

Buikmassage

Daarna volgt Nauli Kriya. Deze geavanceerde yogische reinigingstechniek trekt de buikspieren samen en isoleert ze, waardoor een kolkend effect ontstaat dat de regio reinigt.

Agni Sara is de eerste fase van Nauli. Er zijn verschillende andere, maar als je een beginner bent, is deze eenvoudige lift van de buikstreek een goede manier om de buikspieren te versterken en te zuiveren.

Hoe te oefenen:

Stap 1: Buig staand je knieën en plaats je handpalmen op je bovenbenen. 

Stap 2: Adem diep in en adem sterk uit door je neus. Als je longen leeg zijn, zuig je de navel terug naar je ruggengraat, waardoor je ribbenkast zichtbaar wordt. 

Stap 3: Laat de buik los en ga door met het samentrekken en uitzetten totdat je de behoefte voelt om adem te halen.

Dhauti - Inwendige reiniging

Dhauti Kriya is een reinigende yoga beoefening van de maag die uitstekend is voor het versterken van de ademhalingsfuncties.

Kunjal Kriya is een van de populairdere maagreinigingsoefeningen, waarbij grote hoeveelheden water worden ingenomen om het lichaam aan te moedigen zichzelf te legen.

Een andere bekende variant van deze yogische reinigingstechniek is Vastra Dhauti. Vastra betekent doek en is het proces waarbij een lange katoenen doek door de keel in de maag wordt geschoven. De doek schuurt de wanden van de maag en verwijdert restjes afval die in je darmen vastzitten.

Hoe te oefenen:

Stap 1: Doop een lange gesteriliseerde katoenen doek in water en leg één uiteinde op je tong. 

Stap 2: Neem een slok water en slik het uiteinde langzaam door, waarbij je het doekje door je keel naar je maag leidt. 

Stap 3: Verwijder het doekje na een paar minuten voorzichtig en neem zo nodig nog een slokje water.

Basti - Yogisch klysma

In Basti spoelen beoefenaars de dikke darm van gifstoffen en ongewenste afvalstoffen door het uitvoeren van een yogisch klysma.

Net als bij neusreiniging kun je zelf een yogaklysma uitvoeren. Dit is vooral gunstig voor mensen die veel te veel bewerkt voedsel consumeren en regelmatig hun darmen moeten zuiveren.

Hoe te oefenen:

Stap 1: Gebruik een klysma-kit, vul de zak met schoon water en breng het uiteinde in je anus, waarbij je het water rechtop houdt. 

Stap 2: Buig iets naar voren en laat je buik los. Dit creëert een vacuüm dat het water in je interne systeem trekt. 

Stap 3: Ga liggen en houd het water zo lang mogelijk in. Wanneer je de druk niet langer kunt verdragen, mag je je darmen loslaten.

Tratak - Geconcentreerd staren 

Geconcentreerd staren

Tratak heeft als doel de gezondheid van je ogen te verbeteren. Deze oefening doe je door je op één voorwerp te concentreren totdat je ogen beginnen te tranen. Er zijn verschillende variaties van Tratak. Sommigen geven de voorkeur aan staren naar de maan of naar een stip, maar staren naar een kaars is de meest populaire en beginnersvriendelijke yogische zuiveringsoefening voor de ogen.

Hoe te oefenen:

Stap 1: Ga in een comfortabele zittende houding zitten met je handen op je knieën. 

Stap 2: Steek de kaars aan en plaats hem op ooghoogte, op ongeveer een armlengte afstand. 

Stap 3: Concentreer je op het puntje van de lont en houd je blik vast tot je ogen beginnen te tranen.

Laatste gedachte

In veel opzichten is Shat Kriyas de ultieme reiniging van lichaam en geest. Maar zoals alle reinigingen, moeten de Shat Kriya's voorzichtig en weloverwogen beoefend worden. Wanneer ze correct worden uitgevoerd, kunnen deze Hatha zuiveringsoefeningen je interne lichaam reinigen en je helpen om je te verbinden met yoga voorbij de fysieke beoefening van asana's.

Over de auteur

Ram Jain

Geboren in de Jain familie waar yoga al vijf generaties lang de manier van leven is, begon mijn formele yogareis op achtjarige leeftijd op een Vedische school in India. Daar kreeg ik een solide basis door het lezen van oude geschriften, waaronder Veda's, Upanishads, de Bhagavad Gita en Yoga Sutra's (om er maar een paar te noemen).

In 2009 heb ik Arhanta Yoga Ashrams opgericht. Ik zie yoga als een manier om de vijf zintuigen te beheersen, dus noemde ik onze ashrams 'Arhanta Yoga', de yoga om de vijf zintuigen te beheersen!

In 2017 heb ik ook de Arhanta Yoga Online Academy opgericht zodat mensen die onze ashrams niet kunnen bezoeken onze cursussen op afstand kunnen volgen.

Bij Arhanta geven we niet alleen yoga. We leren je hoe je je potentieel kunt bereiken, je kennis kunt verdiepen, je zelfvertrouwen kunt opbouwen en de leiding over je leven kunt nemen.

Related Posts